Mezuniyetler yaklaştı ve anaokullarından tutun, ilkokul, ortaokul, liseye, üniversitelerde de lisans, yüksek lisans, doktora öğrencileri olmak üzere mezun olacak birçok genç diplomasını alıp cübbe giyip kep atmayı iple çekiyor...

Yıllarca verilen emeğin “bakın, görüldüğü üzere ben mezun oldum” deme şekli cübbe ve kep. Daha açıkçası mezuniyet alanında göğsünü gere gere salınmanın sözsüz bir eylemi… Üzerine giyildiği anda insana birçok duyguyu aynı anda yaşatan tarifsiz bir duygu karmaşasıdır cübbe ve kep...

Kep ve cübbe bir semboldür. Kişinin ne olduğu konusunda bilgi verir. Birincisi, okulu bitirdiğinin kanıtı, ikincisi, rengi itibariyle hangi bölümden mezun olduğunun göstergesidir. Cübbe renkleri öğrencinin bölümüne göre değişir.

Peki; öğrencilik hayatında dört gözle beklenilen mezuniyet günü atılacak kep ve giyilen cübbe, ne anlama gelir? Günümüze nereden gelmiştir ve ülkemizde neden gelenekselleşmiştir? Hangi kültüre aittir? 

Mezuniyetlerin Vazgeçilmezi Kep ve Cübbe Neyi Simgeliyor?

12. yy da ilk üniversitelerin açılmasıyla cübbe yani “akademik giysi” ortaya çıktı. Şimdilerde mezun olunca giyilen cübbe, o zamanlar üniversiteye başlamadan önce giyiliyor ve öğretim hayatı boyunca her türlü kurala uyacağına dair öğrenciler yemin ediyorlardı. O zamanlar dini kuralları oldukça önemseyen Hıristiyanlar, öğrencilere giydirdikleri cübbelerin papazlarınkiyle aynı olmasından yanaydılar. Görüldüğü üzere giydiğimiz cübbeler papazların geleneksel kıyafetlerinden türemiş.

19.yy başlarından itibaren cübbeler renk, şekil ve kumaş olmak üzere değişime uğradı. İngiltere ve Amerika’nın köklü kolejleriyle birlikte yaygınlığı fazlalaşan bu gelenek artık mezun olan öğrenciler tarafından giyilmeye başlandı.

Kep Fırlatma Nereden Çıktı?
1900’ler den sonra başa takılan kep artık yukarıya fırlatılmaya başlandı. 1912’ de Amerikan Deniz Harp Akademisinin mezuniyetinde mezun olacaklar, dört yıl boyunca taktıkları harp okulu keplerini, memur şapkalarıyla değiştireceklerinden dolayı havaya fırlatarak artık ihtiyaçları olmadığını simgeleyen bir gösteriyle başlatmış oldular bu geleneği. Fikir babası Amerika olan, kep fırlatmayı bizde dahil olmak üzere sahiplendik. Yalan değil, gerçekten heyecanı bambaşka fakat bir Hıristiyan adeti olan bu eylemi bu kadar benimsememiz ne derece doğru olduğu zıt kutuplar tarafından tartışılmaya devam ediyor daha da çok edilecek gibi gözüküyor.

16. yüzyıldan 20. yüzyıla kadar Osmanlılaşan bir batı gözlenirken, batılılaşan bir Türkiye olmanın ne alemi var burası tartışılır bir konu olabilir elbette...