Herkese tekrar merhaba, Geçen yazımın devamı olarak Dijital İllustrasyon konusunda kaldığım yerden devam etmek istiyorum.

Hayatımızdaki bilgisayarlar, programlar, tabletler artık bizlere kağıt kalem olmaksızın bilgisayar ekranında çizim yapabilme şansını sağlıyor.

Öğrenci, akademisyen, piyasada çalışan herkes farklı reklam mecraları için yaptıkları uzun ön çalışmalar sonunda oluşturdukları fikir, pazar araştırmaları, kampanya sürecini belirledikten sonra farklı programlarda tasarımlar oluşturuyor. Bu tasarım sürecinde bazen sadece tipografi kullanıyoruz bazen sadece bir fotoğraf yada illustrasyon. Tabi bütün bu süreçlerin özellikle mezun olduktan sonra tek bir amacı oluyor; müşteri odaklı çalışmak. Peki müşteri odaklı çalışırken kendimiz içinde daha özgür olabileceğimiz tasarımlar yapamazmıyız? Ya da öğrenci olarak kendimize bir portfolyo hazırlayıp sanal ortamda kendimizi tanıtamaz mıyız?

Bunun cevabı tabiki evet! Hemde bunlardan maddi kazançta sağlayabilme şansımız var.

Bu süreç nasıl işliyor? Öncelikle dijital illustrasyona başlamadan önce vektörel mi yoksa piksel tabanlı mı çalışmak istiyorsunuz ona karar vermeniz gerek. Ben ağırlıklı olarak vektörel tabanlı çalışmalar yapıyorum. Bazen vektör-piksel karıştırdığım zamanlarda oluyor. Satış yapan sitelerin çoğunda hem vektörel hemde piksel tabanlı yüklemeler yapabiliyorsunuz.

İlk olarak sitelere üyelik sürecinden bahsetmek istiyorum. Klasik olarak mail adresi şifre oluşturma dışında kimlik doğrulamanız gerekiyor. İşin içinde para olduğu için sitelerin güvenlikleri ve tasarımcı kabul etme süreçleri son derece üst seviyelerde. Üye olurken kimlik doğrulamak için, kimlik, ehliyet veya pasaportunuzu göndermeniz gerekiyor. Ben garantiye almanız için varsa ikisi veya üçünü tarayıp birleştirip göndermenizi öneririm. Üyelik oluştuktan sonra (her sitenin farklı olmakla birlikte) tasarladığınız 5 ila 10 arası tasarımı siteye yüklüyorsunuz. Site yöneticileri yüklenen işlerden (tasarım özelliği, teknik özellikler, sitede benzerlerinin az veya çok oluşuna bağlı) bir üst limit belirleyerek onaylıyor. Örnek olarak yüklediğiniz 10 tasarımın altısını sitenin kabul etmesi gerekiyor. Eğer kabul edilmezse o zaman 1 haftayla 1 ay arası bekleme süreniz oluyor ve süreç tekrar başa dönüyor tekrar 10 tasarım yüklemeniz gerekiyor.

Bazı siteler ise bu prosedürü uygulamadan direk yükleme yapmanıza izin veriyor veya tasarımla ilgili çoktan seçmeli sorular sorarak ufak bir sınava tabi tutuyor sizi. Bu süreçleri atlatıp işleriniz siteye yüklendikten sonra artık satış için bekleme süresi başlıyor. Tasarımların ücretlendirilmesiyle ilgili yine her sitenin farklı uygulamaları var. Bazıları kullanıcıa kredi satıp her imaj için bir kredi miktarı belirlerken bazıları farklı fiyatlar belirleyip ödemeyi baştan alıp aylık bir kota koyuyor. Örnek olarak 200 dolar verip ayda 75 imaj indirebiliyorsunuz. Her iki sistemdede alıcıya imajlarla ilgili farklı seçenekler sunup onunla ilgili fiyatlandırma yapıyor. Small medium large xlarge vector gibi seçenekler uygulayıp bunları fiyatlandırıyorlar. Aynı zamanda tasarımların kullanım yerlerine görede fiyatlar değişiyor. Bir ödev için kullanılacak bir imajın fiyatı düşük iken ticari amaçlı kullanılacak bir imajı tam lisanslı almanın fiyatları çok daha fazla oluyor.

Bu tarz stock photo satan siteler tasarımcı yanında olmaya özen gösteriyor. Ellerinden geldiği kadar tasarımcıların haklarını savunmaya çalışıyor. Çok uzun sözleşme şartları ve kuralları oluşturuyorlar ve bunları kabul eden alıcı resmiyette de sözleşmede yazan kurallara uymak zorunda kalıyor. Aklımda kalan bir örnek olarak eğer alıcı bir tasarımı herhangi bir tekstil ürününde kullanacaksa mutlaka tam lisanslı satın almak zorunda ve kullandığı tekstil ürününün etiketine tasarımcının ismini yazmak zorunda. Şayet bu kurala uymaz tasarımcıda fark ederse bütün hukuki yollar tasarımcı için açık oluyor.

Öte yandan siteler yine tasarımcıları diğer tasarımcılardan da koruyor. Eğer yüklediğiniz bir imaj çalıntı, içinde kullandığınız, ticari kullanımı yasak bir font varsa, tasarımın herhangi bir yerinde başkasına ait bir çizim bulunuyorsa, veya başka bir tasarımcının bir çalışmasının birebir aynısını yaptıysanız sizi direk üyelikten atıyor ve bir daha aynı kimlikle sizi kabul etmiyor.

Stock sitelerde para kazanmanın mantığı, sürekli bir şekilde yeni yükleme yapıp yeniler listesine girmek böylece sürekli takipte olan alıcıların (ajans, tasarımcı, öğrenci) dikkatini çekiyorsunuz. Yaptığınız bir tasarımı yüklemenin yanı sıra aynı tasarımı bir tshirt üzerine yerleştirerek bir poşet tasarımı üzerine yerleştirerek veya farklı renk tonlarını kullanarak ta bir tasarımdan bir çok tasarım elde edip yükleme yapabiliyorsunuz.

Stock siteye üye olduktan sonra yükleme kurallarını site size anlatıyor genel olarak yaptığınız tasarımı eps formatında ve ekran görüntüsü oluşturmak için onların verdiği piksel tabanlı boyutların içine yerleştirilmiş bir jpg olarak yüklüyorsunuz. Çoklu yüklemelerde size ftp ile yükleme seçeneğide sunuyorlar. Yükleme tamamlandıktan sonra yüklediğiniz tasarımı, alıcının bulması için anahtar kelimeler (keywords) oluşturuyorsunuz. Bu da ayrı bir araştırma süreci gerektiyor. Sitenin kendi içinde top 10- top 50 gibi en çok aranan keywords ler yazılı oluyor ve siz ordan sizin tasarımınızı anlatan kelimeleri seçip yazıyorsunuz. Bütün bu süreçleri atlattıktan sonra artık para kazanmanın keyfini yaşamak kalıyor : ) Başlarda çok fazla getirisi olduğu söylenemez ama sürekli yükleme yaparsanız ve portfolyonuz geliştikçe çok ciddi gelir elde etme şansınız var.

Peki parayı kazandık da nasıl alacağız diyorsanız o daha kolay bir süreç : ) Sitelerin belirledikleri alt limitler var. Mesela 100 dolar olmadan para çekimi yapamıyorsunuz. Her sitenin alt limitleri farklı oluyor. Ödeme seçeneklerinin en popülerleri paypal ve moneybookers. Her ikisindede kendinize bir bankadan döviz hesabı açıp, paypal/moneybookers'a üye olup buraya hesabınızın iban bilgilerini ve yine kimlik bilgilerinizi veriyorsunuz. Güvenlik amaçlı site (paypal/moneybookers) sizden 1-5 dolar arası bir para çekip hesap özetinizde çıkan bir kod veriyor. Siz bu kodu siteye (paypal/moneybookers) girdikten sonra kimliğinizi doğrulamış oluyorsunuz. Paranızı doğrulamadan sonra geri iade ediyorlar. Bir başka kimlik doğrulama aracı olarakta adresinize posta yoluyla bir kod gönderiyorlar yine aynı şekilde o kodu siteye girip doğrulamanızı yapıyorsunuz.

Her ay sonunda kazandığınız para alt limiti geçtiyse stock photo sitesine vermiş olduğunuz paypal/moneybookers adresinize otomatik olarak gönderiliyor sizde oradan banka hesabınıza çekim işlemini yapıyorsunuz. Eğer alt limiti geçmediyseniz o zaman paranız bir sonraki aya devrediliyor.

Umarım tasarım yapmaktan keyif alan arkadaşlar bu süreci başarıyla atlatıp kendilerine ek bir gelir sağlayabilirler. Eğer ilk üyelikte doğrulamayla ilgili sıkıntı yaşayan olursa benimle iletişime geçebilir, yardımcı ve referans olabilirim.

Herkese şimdiden bol kazançlar : )))

İncelemek isteyenler için kendi portfolyolarımdan biri; http://www.shutterstock.com/g/merveporay

Bazı stock photo site adresleri: www.shutterstock.com www.vectorstock.com www.istockphoto.com www.dreamstime.com www.fotolia.com www.bigstockphoto.com www.123rf.com