683 (ya da 684) yılında doğdu. Babası Göktürk Devleti’ni yeniden kuran İlteriş Kutlug Kağan, annesi İlbilge Hatun’dur. 8 yaşında babasını yitiren Bilge Kağan, 24 yıl boyunca Göktürk Devleti kağanlığı yapan amcası Kapağan Kağan’ın elinde büyüdü.

Bilge Kağan, 683 yılında doğdu. Babası Göktürk Devleti'ni yeniden kuran İlteriş Kutlug Kağan, annesi İlbilge Hatun'dur. 8 yaşında babasını yitiren Bilge, 24 yıl boyunca Göktürk Devleti kağanlığı yapan amcası Kapağan Kağan'ın elinde büyüdü. 

Bilge Kağan, amcası öldüğünde yerine geçen oğlu İnal'ı devirerek 32 yaşında Göktürk Devleti'nin başına geçti. Devletin yönetimini ele alan Bilge'nin ilk işi iyi bir yönetim oluşturmak oldu. Bunun için, ordunun başına 31 yaşındaki kardeşi Kül Tegin'i, vezirliğe de Tonyukuk'u getirdi. 

Bilge Kağan'ın en büyük hayali milletini yerleşik hayata geçirip onları şehirlerde oturtmak idi. Ama buna vezir Tonyukuk karşı çıkarak, "Türkler, Çinlilerin yüzde biri kadar bile değildiler. Su ve otlak peşindedirler. Avcılık yaparlar. Belli bir yerleri yoktur ve savaşçıdırlar. Kendilerini güçlü görünce, orduları yürütürler. Güçsüz bulunca kaçarlar ve gizlenirler. Çinlilerin sayı üstünlüklerini böylece etkisiz kılarlar. Türkleri surlarla çevrili bir kentte toplarsanız ve bir kez Çin'e yenilirseniz, onların tutsağı olursunuz " dedi. 

Bilge Kağan döneminde Göktürk Devleti'nin sınırları Çin'in Şan-Tung ovasından, İç Asya'da Karaşar bölgesine, kuzeyde Bayırku sahasından Ani ırmağı havalisi ve Batı Demir Kapı'ya (Ceyhun Irmağı'nın yakınında Semerkant-Belh yolu üzerinde) kadar ulaştı. Önce veziri Tonyukuk'u sonra kardeşi Kül Tegin'i kaybeden Bilge Kağan'ı, Çinlilerle işbirliği yapan bakanı Buyrak Cor zehirledi. Yatağında hasta yatarken, kendisini zehirleten bakan ve yardımcısını öldürten Bilge Kağan, 25 Kasım 734'de öldü. Bilge Kağan'ın cenazesi 22 Haziran 735 tarihinde büyük bir törenle defnedildi.

Bilge Kağan devletin başına geçtikten sonra, daha önce girdiği savaşlarda komutanlık yeteneğini kanıtlayan kardeşi Kül Tigin’i orduların başına getirdi. Tecrübeli devlet adamı Tonyukuk da baş danışman oldu. Bilge Kağan döneminde II. Gök Türk Devleti en parlak dönemini yaşadı.

Bilge Kağan, kardeşi Kül Tigin ve vezir Tonyukuk’un yardımı ile devlete karşı yapılan isyanları bastırarak; Basmil, Karluk, Kırgız ve Türgeşleri egemenliği altına almıştır.

Çin’in düşmanca tavırlarından dolayı bu devlet üzerindeki baskısını artırmış, ancak Çin ile savaşın topluma yarar sağlamayacağını düşündüğünden barış yapmıştır.

Tonyukuk’un 727, Kül Tigin’in 731, Bilge Kağan’ın 734 yılında ölmesi üzerine yönetime gelenlerin başarılı olamamaları ve taht kavgalarıyla zayıflayan devlet, Karluk, Basmil ve Uygur Türk boylarının ortak isyanıyla dağılma sürecine girmiştir. Son darbeyi Uygurlar 744 yılında indirerek devlete son vermişlerdir.


Gök Türkler Döneminden günümüze ulaşan temel kaynak Orhun Yazıtları’dır. Bu yazıtlar Türk tarihinin ve edebiyatının ilk yazılı örnekleridir. Türk devlet adamlarının millete hesap vermesi, ve halkın karşılıklı olarak görevlerinin belirtilmesi, Türklerde devlet anlayışının kavranması açısından önemlidir.

Göktürkler, Türk Tarihinde Türk adını ilk kez devlet unvanı olarak kullanan Türk Devleti olarak karşımıza çıkar. Göktürkler, Türk Dünyasının yeniden doğuşunu ve günümüz Türk Devletlerinin temelini teşkil etmiştir.

Bilge Kağan Silüeti, Göktürkler Kağanlığı, Bir Bak Tarihe Türk'e Baş Kaldıranın Sonu Ne Olmuş vektörel görsellerini ücretsiz, üyeliksiz indirebilirsiniz.