Maç bileti gibi sıradan bir hediyeden, süper lüks otomobillerle test sürüşüne kadar reklamcılara teklif edilen rüşvet hikayeleri...
Her meslek dalında olduğu gibi reklamcılıkta da rüşvet söz konusu olabilir. Basit bir hediyeden, çeşitli teşviklere ve kimi zaman zarf içinde paraya kadar farklı rüşvet türleri olabilir. Dijital reklamcılık alanında uzmanlaşmış iMedia Connection isimli internet sitesi çeşitli reklamcılara bugüne kadar aldıkları rüşvet tekliflerini sorarak bir derleme hazırlamış.
NAKİT Uzun yıllar Uzakdoğu pazarlarında çalışan, MXM Hyperfactory isimli ajansın kurucularından Geoffrey Handley, rüşvetin eskiden bu ülkelerde sıradan bir kavram olduğunu fakat günümüzde Batılı şirketlerin bu pazarlara girmesiyle daha az görüldüğünü söylüyor. Çin ve Hong Kong’da çalıştığı dönemlerde Handley’in duyduğu rüşvet çeşitleri şunlar:
Cartier ve Rolex saat
Ducati motorsiklet
Montblanc dolmakalem (Toplantı bitiminde masada bırakılarak)
Olimpiyatlara bilet
Filipinler, Malezya gibi ülkelerde bedava tatil
Nakit Handley, 1970’li yıllarda Çin’de iş yapan babasının bir müşterisinin çocuğunun eğitim masrafını karşılamak zorunda kaldığını da belirtiyor.
OYUNCAK HELİKOPTER
BGT Partners şirketinin kurucusu ve CEO’su David Clarke’ın hikayesi:
“İş verdiğimiz bir kreatif ajans sık sık benimle temasa geçer ve bunu her kanaldan yapardı. Bu ajans, Facebook, Twitter, e-posta, telefon, akla gelen her yoldan arardı. Bir gün postayla uzaktan kumandalı oyuncak helikopter geldi. Kutunun içinde “Beraber havalanalım” diye bir de not vardı. Kendilerine teşekkür yazısı gönderip, zamanın “birlikte havalanmak” için uygun olmadığını yazdım. Helikopter, ajansta herkesin oynadığı bir oyuncak oldu. Üç ay sonra, “Havalanmaya hazır mısınız?” notuyla bir tane daha geldi. Altı ay sonra da üçüncüsü... Herhalde o dönemde Çin’de uzaktan kumandalı oyuncak helikopterlerde indirim vardı.
ESKORT
Kendisine teklif edilen en ilginç rüşvetin hikayesini, Amazon Advertising’in Strateji Direktörü Sean X, şöyle anlattı:
“Pahalı yemek, tatil, spor karşılaşmalarına bilet gibi pek çok rüşvet hikayeleri anlatılmıştır ama eskort teklif edildiğini duyduğunuzu sanmam. Ask.com şirketinin global pazarlama yöneticiliğini yaptığım yıllarda sektöre hizmet veren bir şirketin düzenlediği partiye katılmıştım. (Bizim hizmet aldığımız bir şirket değildi.) Parti sırasında bir kadın yanıma geldi ve kulağıma eğilerek ‘özel bir arkadaş’tan hediye olduğunu söyledi. Fakat partide bizim hizmet aldığımız dört şirketin temsilcisi vardı ve hepsi de kadındı. Dolayısıyla bu canlı ‘hediye’yi kimin gönderdiğini çözemedim. Doğal olarak hediyenin kendisi de kim tarafından gönderdiğini açıklamadı. Belki ben yanlış alıcıydım, bilemiyorum. Bugüne kadar kimin hediyesi olduğunu hâlâ öğrenmiş değilim.”
TEST SÜRÜŞÜ
Questus şirketinin ortaklarından Joseph Dumont’un hikayesi:
“Benim en favori ve tek rüşvet teklifim medya satın aldığımız bir şirketten geldi. Bu şirketteki müşteri temsilcisi benim spor otomobil tutkunu olduğumu biliyordu. Bizim şirketimize özel ‘Questus İçin Otombil Günü” düzenlediler. Bu özel günde bizim şirketten bir grup arkadaşım Audi R8, Ferrari 430, Lamborghini Gallardo, Corvette ZR1, Aston Martin DB9 gibi otomobillerin test sürüşünü yaptılar. Güne katılan bütün arkadaşlarım tabii ki muhteşem vakit geçirdi. Hem dünyanın en güzel otomobillerini kullanma fırsatı elde ettiler hem de mükemmel bir öğle yemeği yediler. Bu özel günle ilgili tek olumsuz şey, aynı gün şehir dışındaki bir müşterimizin toplantı isteği nedeniyle benim test sürüşüne katılamamdı.”
BİR HAFTALIK TATİL
Campfire şirketinin CEO’su Jason Sutterfield:
“Medya alımı yaptığımız bir şirket ile ilişkimiz bir ara öylesine kötüleşmişti ki bana ailemle birlikte Outer Banks’te (ABD’nin Kuzey Carolina eyaletinin 300 km uzunluğundaki sahil şeridi) bir pilaj evinde bir haftalık tatil hediye etmişlerdi. Tabii ‘masanın altından’ verilen bir hediyeydi.”
Reklam Alemi / Gürül Öğüt